- Nauczyciele Angielskiego
- Nauczyciele Języka Angielskiego
Po co dwie? Nie wiem, są - i jest OK. Na tej drugiej trafiają się też inni spece of MFL (modern foreign languages), co poszerza wszystkim perspektywę. Ja jestem uczestnikiem (aktywnym) obu i jest mi z tym dobrze.
W grupach tychże, chyba na intencję rychłego rozpoczęcia roku szkolnego, pojawiły się pytania dotyczące ASD. Z okazji posiadania osobistej 14-letniej autystki na stanie, zostałam zawezwana osobiście do pomocy. Przyznam, że ostatnio cierpię na przewlekłą niewydolność zegarową :) (czyli tzw. niedoczas), poza tym nie zawsze jestem w nastroju do dzielenia się przemyśleniami wypracowanymi empirycznie (zwłaszcza, że osobiste dziecko odstaje nawet od tak zróżnicowanej populacji, jak osoby z ASD). Postanowiłam zatem zebrać Toolkit Nauczyciela Dzieci z ASD w postaci zasobów online, dostępnych zawsze, dla wszystkich i za darmo.
1. Teaching Students with Asperger Syndrome Tytuł wymaga wyjaśnienia. Do momentu wejścia w życie klasyfikacji DSM-V (Diagnostic and Statistical Manual, ver. V) czyli klasyfikacji chorób i zaburzeń psychicznych, istniał sobie autyzm i Zespół Aspergera jako odrębne jednostki chorobowe. W tej chwili istnieją "Zaburzenia ze spektrum autyzmu", jako umbrella-term i dla tego co kiedyś zwano autyzmem, autyzmem wczesnodziecięcym, autyzmem wysokofunkcjonującym, zespołem Aspergera i czymkolwiek jeszcze - a co ma szereg cech wspólnych, ze szczególnym naciskiem na zaburzenia komunikacji i umiejętności społecznych (w postaci absolutnie dowolnej). Ad. rem.: W linku jest artykuł i zapis webinarium dotyczącego strategii nauczania osób z ASD, różnicowanie, dostosowanie (nie tylko wymagań, ale - nade wszystko - naszego sposobu pracy) itp. przydatne informacje.
2. Autism Grid czyli bardzo fajne tabelaryczne zestawienie trudności występujących u dzieciaków z ASD + co można z tym zrobić (lub paradoksalnie: jak to wykorzystać w dobrym celu.
3. Autism Spectrum Cała strona informacji nt. ASD i wynikających zeń dodatkowych potrzeb edukacyjnych uczniów w zakresie MFL.
4. Autism Toolbox Materiały dla nauczycieli i pracowników sektora edukacji w Szkocji, niemniej dość uniwersalne. Zakres tematyczny od polityki oświatowej, poprzez budowanie modelu współpracy, wdrażanie interwencji etc. Jest też sporo przydatnych informacji dla nauczycieli: jak współpracować z rodzicami, co mogą oni sami robić w domu, organizacja zajęć, dostosowanie sposobu prowadzenia lekcji, mocne strony autystów etc.
5. Supporting students with AS Artykuł poglądowy, skrótowiec wszystkiego, co na ten temat wymyślono. Aha, na jaki temat? Tytuł mówi sam za siebie :) Ciekawą częścią artykułu są przypisy, bo odwołują się często do fajnych i mało znanych w PL publikacji nt ASD.
6. Autism and MFL curriculum Dokument omawia strategie umożliwiania uczniom z ASD odniesienia pełnej korzyści z prowadzonych w szkołach zajęć z języków obcych. Zdecydowanie do przeniesienia na polski grunt.
7. Supporting Learning in Student with ASD Organizacja pracująca na codzień z i na rzecz osób z ASD podpowiada, w jaki sposób w codziennej pracy z uczniem z ASD zwracać uwagę na kształtowanie umiejętności, których takim osobom w standardzie brakuje (a które nabyć drogą nauki się da). Jest tu mowa o m.in. komunikacji, interakcjach i rozwoju społecznym, zaburzeniach sensorycznych, umiejętnościach samoorganizacji oraz kształtowaniu właściwych wzorców zachowań.
8. ASD and ESOL Praca magisterska pani Jennifer Suzanne Reppond pt. English Language Learners on the Autism Spectrum - Identifying Gaps in Learning. Kilka ciekawostek również można tu znaleźć.
A na zakończenie wisienka na tort, tj. skrócona lista strategii wsparcia opracowana przez grupę FB Zespół Aspergera:
Uczeń z Zespołem Aspergera
JAK WSPOMÓC UCZNIA NA LEKCJI :
- mów prostym językiem, bez przenośni, żartów i sarkazmu
- używaj krótkich poleceń np. długopis do ręki, zeszyt na ławkę – im prostsze tym większe prawdopodobieństwo zrozumienia ich i wykonania
- unikaj wdawania się w dyskusję – krótka uwaga „STOP! Porozmawiamy o tym na przerwie” - zazwyczaj zatrzymuje słowotok dziecka
- Na początku lekcji powiedz, o czym będzie mowa – gdy uczeń będzie znał plan lekcji, będzie mu łatwiej się odnaleźć i utrzymać uwagę
- postaraj się zadać pracę domową na początku lekcji, sprawdź czy zapisał i zrozumiał
- staraj się zwracać uwagę ucznia mówiąc do niego po imieniu
- pytaj czy rozumie polecenia – niech powtórzy co ma zrobić
- jeśli uczeń ma problem z szybkim pisaniem z tablicy lub notowaniem, a materiału jest dużo, przygotuj wcześniej kartkę z wydrukowanym materiałem, niech wklei ją do zeszytu – ma wtedy szansę skupić się na tym co mówi nauczyciel, a nie na kopiowaniu materiału z tablicy
- jeśli uczeń ma kłopot z wypowiadaniem się na forum klasy, upewnij się, czy umie materiał, odpytując go indywidualnie
- zaproponuj uczniowi rozwiązanie dodatkowych zadań gdy zauważysz, że znacznie wyprzedza swoich kolegów
- uprzedź dziecko o wszelkich zmianach planu, zastępstwach nauczyciela, czy wyjściach poza teren szkoły – unikniesz wtedy niepokoju i frustracji
- wymagaj – dziecko z Zespołem Aspergera dobrze pokierowane jest w stanie sprostać większości wymagań szkolnych, dostosować się
- bądź konsekwentny – to daje dziecku jasne granice i poczucie bezpieczeństwa
- do słowa mówionego używaj jak najwięcej pomocy wizualnych, graficznych (tablic i schematów)
- zauważaj osiągnięcia, chwal za najdrobniejsze rzeczy – to buduje poczucie wartości dziecka.
JAK ZADAWAĆ PRACĘ DOMOWĄ
- zadawaj pracę domową najlepiej na początku lekcji, kiedy uczeń nie zdążył się rozproszyć
- sprawdź czy dziecko zapisało polecenie
- formułuj polecenia konkretnie, precyzyjnie, krótko prostym językiem.
(im dłuższe i zawiłe polecenie tym większe prawdopodobieństwo że uczeń go nie wykona, lub wykona część, tą która będzie dla niego w miarę zrozumiała)
- upewnij się czy uczeń zrozumiał treść – niech powie własnymi słowami, co ma zrobić
- przemyśl zadawane tematy – czy są zrozumiałe i wykonalne dla ucznia z ZA, czy są jednoznaczne
JAK SPRAWDZIĆ WIEDZĘ UCZNIA Z ZESPOŁEM ASPERGERA :
- zrób sprawdzian dostosowany do konkretnego dziecka ( treść zadań – proste, konkretne polecenia, jedno zadanie na jednej stronie – więcej zadań na stronie spowoduje rozproszenie)
- weź pod uwagę funkcjonowanie dziecka, jego orientacyjne zdolności intelektualne, jego poziom i sposób komunikowania się, jego umiejętności i koncentracji
- pamiętaj, co w danej sytuacji rzeczywiście sprawdzasz – czy umiejętność pisania sprawdzianu czy wiedzę
- wykorzystaj formę testową, nie opisową
- ułóż test z wykorzystaniem materiałów i treści wizualnych, obrazkowych
- jeśli zachodzi taka potrzeba zadaj dodatkowe pytania i/lub pomocnicze
- nie pospieszaj dziecka
- część umiejętności sprawdź w innej sytuacji
- bądź przychylny dziecku
- nie wyręczaj dziecka – to pozwoli rzetelnie ocenić jego zdolności
- zastosuj odpowiednią motywację i gratyfikację za wykonanie pracy
PAMIĘTAJ !
JEŻELI POZNAŁEŚ/AŚ JEDNĄ OSOBĘ Z ZESPOŁEM ASPERGERA,
TO POZNAŁEŚ/AŚ JEDNĄ OSOBĘ Z ZESPOŁEM ASPERGERA
LITERATURA:
Attwood Tony, „Zespół Aspergera” – kompletny przewodnik, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2013
Borkowska Agnieszka, „Zrozumieć świat ucznia z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2013
Borkowska Agnieszka, „Codzienność dziecka z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2012
Budzińska Anna, Wójcik Marta, „Księga pytań i odpowiedzi – Zespół Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2010
Komender Jadwiga, Jagielska Gabriela, Bryńska Anita, „ Autyzm i Zespół Aspergera”, wydawnictwo PZWL, rok wyd. 2014
Kozdroń Agnieszka, „Zespół Aspergera. Zrozumieć, aby pomóc”, wydawnictwo Delfin, rok wyd. 2015
Thompson Jenny, „Specjalne potrzeby edukacyjne”, wydawnictwo naukowe PWN, rok wyd. 2013
Święcicka Joanna, „ Uczeń z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Impuls, rok wyd. 2014
A na zakończenie wisienka na tort, tj. skrócona lista strategii wsparcia opracowana przez grupę FB Zespół Aspergera:
Uczeń z Zespołem Aspergera
JAK WSPOMÓC UCZNIA NA LEKCJI :
- mów prostym językiem, bez przenośni, żartów i sarkazmu
- używaj krótkich poleceń np. długopis do ręki, zeszyt na ławkę – im prostsze tym większe prawdopodobieństwo zrozumienia ich i wykonania
- unikaj wdawania się w dyskusję – krótka uwaga „STOP! Porozmawiamy o tym na przerwie” - zazwyczaj zatrzymuje słowotok dziecka
- Na początku lekcji powiedz, o czym będzie mowa – gdy uczeń będzie znał plan lekcji, będzie mu łatwiej się odnaleźć i utrzymać uwagę
- postaraj się zadać pracę domową na początku lekcji, sprawdź czy zapisał i zrozumiał
- staraj się zwracać uwagę ucznia mówiąc do niego po imieniu
- pytaj czy rozumie polecenia – niech powtórzy co ma zrobić
- jeśli uczeń ma problem z szybkim pisaniem z tablicy lub notowaniem, a materiału jest dużo, przygotuj wcześniej kartkę z wydrukowanym materiałem, niech wklei ją do zeszytu – ma wtedy szansę skupić się na tym co mówi nauczyciel, a nie na kopiowaniu materiału z tablicy
- jeśli uczeń ma kłopot z wypowiadaniem się na forum klasy, upewnij się, czy umie materiał, odpytując go indywidualnie
- zaproponuj uczniowi rozwiązanie dodatkowych zadań gdy zauważysz, że znacznie wyprzedza swoich kolegów
- uprzedź dziecko o wszelkich zmianach planu, zastępstwach nauczyciela, czy wyjściach poza teren szkoły – unikniesz wtedy niepokoju i frustracji
- wymagaj – dziecko z Zespołem Aspergera dobrze pokierowane jest w stanie sprostać większości wymagań szkolnych, dostosować się
- bądź konsekwentny – to daje dziecku jasne granice i poczucie bezpieczeństwa
- do słowa mówionego używaj jak najwięcej pomocy wizualnych, graficznych (tablic i schematów)
- zauważaj osiągnięcia, chwal za najdrobniejsze rzeczy – to buduje poczucie wartości dziecka.
JAK ZADAWAĆ PRACĘ DOMOWĄ
- zadawaj pracę domową najlepiej na początku lekcji, kiedy uczeń nie zdążył się rozproszyć
- sprawdź czy dziecko zapisało polecenie
- formułuj polecenia konkretnie, precyzyjnie, krótko prostym językiem.
(im dłuższe i zawiłe polecenie tym większe prawdopodobieństwo że uczeń go nie wykona, lub wykona część, tą która będzie dla niego w miarę zrozumiała)
- upewnij się czy uczeń zrozumiał treść – niech powie własnymi słowami, co ma zrobić
- przemyśl zadawane tematy – czy są zrozumiałe i wykonalne dla ucznia z ZA, czy są jednoznaczne
JAK SPRAWDZIĆ WIEDZĘ UCZNIA Z ZESPOŁEM ASPERGERA :
- zrób sprawdzian dostosowany do konkretnego dziecka ( treść zadań – proste, konkretne polecenia, jedno zadanie na jednej stronie – więcej zadań na stronie spowoduje rozproszenie)
- weź pod uwagę funkcjonowanie dziecka, jego orientacyjne zdolności intelektualne, jego poziom i sposób komunikowania się, jego umiejętności i koncentracji
- pamiętaj, co w danej sytuacji rzeczywiście sprawdzasz – czy umiejętność pisania sprawdzianu czy wiedzę
- wykorzystaj formę testową, nie opisową
- ułóż test z wykorzystaniem materiałów i treści wizualnych, obrazkowych
- jeśli zachodzi taka potrzeba zadaj dodatkowe pytania i/lub pomocnicze
- nie pospieszaj dziecka
- część umiejętności sprawdź w innej sytuacji
- bądź przychylny dziecku
- nie wyręczaj dziecka – to pozwoli rzetelnie ocenić jego zdolności
- zastosuj odpowiednią motywację i gratyfikację za wykonanie pracy
PAMIĘTAJ !
JEŻELI POZNAŁEŚ/AŚ JEDNĄ OSOBĘ Z ZESPOŁEM ASPERGERA,
TO POZNAŁEŚ/AŚ JEDNĄ OSOBĘ Z ZESPOŁEM ASPERGERA
LITERATURA:
Attwood Tony, „Zespół Aspergera” – kompletny przewodnik, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2013
Borkowska Agnieszka, „Zrozumieć świat ucznia z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2013
Borkowska Agnieszka, „Codzienność dziecka z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2012
Budzińska Anna, Wójcik Marta, „Księga pytań i odpowiedzi – Zespół Aspergera”, wydawnictwo Harmonia, rok wyd. 2010
Komender Jadwiga, Jagielska Gabriela, Bryńska Anita, „ Autyzm i Zespół Aspergera”, wydawnictwo PZWL, rok wyd. 2014
Kozdroń Agnieszka, „Zespół Aspergera. Zrozumieć, aby pomóc”, wydawnictwo Delfin, rok wyd. 2015
Thompson Jenny, „Specjalne potrzeby edukacyjne”, wydawnictwo naukowe PWN, rok wyd. 2013
Święcicka Joanna, „ Uczeń z Zespołem Aspergera”, wydawnictwo Impuls, rok wyd. 2014
P.S. Z listy tych pozycji, gorąco polecam trzy pierwsze - znam autorów osobiście i ręczę, że są superspecami w swojej branży.
