Przejdź do głównej zawartości

Mutyzm wybiórczy - subiektywny przegląd materiałów dla nauczycieli i nie tylko.

Disclaimer: Post zainspirowany, a wręcz wymuszony przez Czytelniczkę, która napisała do mnie na facebooku prosząc o materiały dot. mutyzmu.

Żebyśmy mieli wspólny pogląd na sprawę, zacznę od definicji - czym jest mutyzm wybiórczy? Najprościej, jest to zaburzenie, w którym danej osobie samoczynnie wciska się wewnętrzny przycisk "mute" (wyciszający) w konkretnych okolicznościach, gdzie oczekuje się od niej komunikacji werbalnej. Może to dotyczyć konkretnej, pojedynczej dziedziny życia, może kilku. Może dotyczyć pewnego grona osób - mniej lub bardziej licznego, może dotyczyć ogółu. Ma trwać > 1 m-c i zaburzać funkcjonowanie danej osoby. Przymiotnik "wybiórczy" stanowi o tym, że są ludzie, którzy daną osobę znają z jej normalnych umiejętności werbalnych, więc nie podciąga się pod to rozpoznanie przypadków opóźnienia rozwoju mowy etc.

Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób ICD-10 mutyzm wybiórczy (kod F94.1) rozpoznaje się, w przypadku zaistnienia poniższych przesłanek:
1) Kompetencje językowe receptywne i produktywne dziecka mieszczą się w granicach dwóch odchyleń standardowych.
2) Niemożność mówienia dotyczy specyficznych sytuacji, w których od dziecka mówienie jest oczekiwane, pomimo zdolności mówienia w innych sytuacjach.
3) Zaburzenie utrzymuje się > 4 tygodnie.
4) Zaburzenie nie wiąże się z brakiem znajomości języka mówionego wymaganego w sytuacjach społecznych, których dotyczy niemożność mówienia.

Z kolei dedykowana zaburzeniom psychicznym, dość nowa klasyfikacja DSM-V poza powtórzeniem tego, co powyżej dodaje, że mutyzm wybiórczy zalicza się do zaburzeń lękowych, czyli wszystko staje się jasne... również to, dlaczego tak często niemożność mówienia występuje w środowisku szkolnym. Kluczem jest poczucie bezpieczeństwa.

Co zatem możemy znaleźć w sieci jeśli chodzi o wskazówki dotyczące pracy z uczniem z mutyzmem? Na szczęście sporo. Oto moja lista (uwaga: każda pozycja na liście, to link - kliknięcie przeniesie Was do odpowiedniego materiału):

1. Toolkit dla osób pracujących z dzieciakami z mutyzmem z Aberdeenshire. Wszystko - od teorii (definicji, kryteriów etc.) po praktykę (sliding-in, talking map, etapy rozwoju 'pewności' mówienia, modele interwencji, kwestionariusze, nawet ulotki do wydrukowania dla rodziców/ opiekunów)
2. Powyżej zahaczyłam o wątek techniki Sliding-In, ten dokument objaśnia ją szczegółowo.
3. Ulotka nt mutyzmu z jakiejś poradni logopedycznej, wartościowa jest jej końcówka - lista lektur.
4. Skoro o liście lektur mowa - organizacja zrzeszająca rodziców/ opiekunów/ nauczycieli dzieci z mutyzmem opracowała własną listę, znowu: od ulotek po poważne pozycje książkowe.
5. Mutyzm Wybiórczy - przewodnik dla nauczyciela
6. Mutyzm wybiórczy - strategie pracy z uczniem.
7. Wzór listu rodzica do personelu, dot. pracy z dzieckiem z mutyzmem.
8. Mutyzm, dokument typu "jak rozmawiać z nauczycielem, żeby do niego dotarło". Gdy widzę takie dokumenty - że nadal są produkowane, bo nade wszystko są szalenie potrzebne, wstydzę się, że aż psychotechnik na niektórych nauczycielach trzeba używać, żeby zaczęli słuchać i coś sensownego robić.
9. Case study - jak uczyć fonetyki dziecko z mutyzmem wybiórczym.
10. Mutyzm wybiórczy - zalecenia dla nauczycieli
11. Mutyzm w perspektywie osobistej początkującego psychologa
12. Mutyzm wybiórczy - jak planować pracę, interwencje etc.

Póki co tyle, mam nadzieję, że dzięki tej liście jakiemuś dziecku będzie lżej w szkole, a horyzonty choćby jednego nauczyciela skutecznie się poszerzą :)

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

EHCP - najpowszechniejsze pytania dotyczące początków.

UWAGA #1: Jeśli otworzywszy ten post nie masz pojęcia, co to w ogóle jest EHCP , przewiń tę stronę do dołu. U dołu, pod postem, znajdziesz definicję EHCP oraz listę moich wcześniejszych postów na ten temat (to może być niezłe rozwiązanie na początek, żeby się w ogóle zorientować, o czym mowa. Później wróć do listy pytań poniżej.  UWAGA #2: W poniższym poście odnoszę się wyłącznie do systemu edukacyjnego Anglii i Walii (zgodnie z moimi uprawnieniami zawodowymi oraz zakresem terytorialnym obowiązywania dokumentu SEND Code of Practice). Jeśli mieszkasz w Szkocji lub Irlandii Północnej i poszukujesz informacji o tamtejszych systemach edukacji, tu nie znajdziesz takich informacji (bo ja się na tym zwyczajnie nie znam, sorry). Jak już widzisz z grafiki, w tym poście uzyskasz odpowiedzi na 5 najczęściej zadawanych pytań dotyczących początków/ pierwszych kroków z EHCP. Gotowa/ gotów? To lecimy po kolei... 1. Skąd wziąć EHCP? Proces starań o EHCP uruchomić mogą: - szkoła (tu warto rozma...

EHCP

To jest trochę 'post na zamówienie', ponieważ dostaję regularnie sporo pytań dotyczących uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi i niepełnosprawnościami (SEND) i tego, jak ten problem rozwiązywany jest w brytyjskich szkołach. Pytania te docierają zarówno od nauczycieli z Polski, jak i od rodziców - ekspatów mieszkających w UK, ale stawiających pierwsze kroki w tutejszym systemie. Im zatem dedykuję ten post i postaram się, żeby miał jakąś sensowną strukturę. 1. Co zgodnie z ustawodawstwem brytyjskim oznacza termin "SEND"? SEND to szczególne potrzeby edukacyjne i niepełnosprawności. W terminie tym zawiera się wszystko, co wpływa lub może wpływać na: - zachowanie ucznia, lub jego zdolność socjalizacji, np. jeśli ma on trudności w nawiązywaniu relacji z innymi dziećmi - umiejętność czytania i pisania, np. jeśli stwierdzono u niego dysleksję - zdolność rozumienia (możliwości poznawcze), np. jeśli u dziecka stwierdzono niepełnosprawność intelektua...

Czym jest dobry EHCP?

  W świecie rodziców dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi utarło się podejście do EHCP jak do świętego Graala SEND - jeśli go masz, to trafiła Ci się najlepsza karta, najbardziej wartościowy pokemon w kolekcji, no, po prostu złapałeś Pana Boga za pięty... a stąd już tylko kraina wiecznej szczęśliwości i takie tam... Jeśli też tak myślisz, to ten post jest właśnie dla Ciebie. *** Na początek informacje wprowadzające dla początkujących. EHCP to Education, Health and Care Plan, czyli takie angielsko-walijskie combo orzeczenia o kształceniu specjalnym i IPETu (indywidualnego planu edukacyjno-terapeutycznego). Jest to jedyny wiążący prawnie dokument w całym systemie edukacyjnym Anglii i Walii - i zobowiązuje każdego, kto jest w nim wymieniony, do robienia tego, co zostało w nim opisane. O EHCP pisałam dość dużo na blogu, oto lista dotychczasowych postów: - Podstawowe informacje o EHCP i jak złożyć wniosek o diagnostykę potrzeb dla celów EHCP: https://mrskalisz.blogspot.com/201...