Autyzm vol. X :)

Świadomie lub mniej świadomie, chętnie lub mniej chętnie jako jeszcze-wciąż-studentka psychologii, za to matka autystycznej córki, a od paru miesięcy autystka z oficjalnym rozpoznaniem, gdyż albowiem




zostałam nielicencjonowanym "specjalistą od autyzmu w edukacji". Gdzie? W grupach nauczycielskich facebookowych oczywiście, dość prostoliniowe skojarzenie zaczęła budzić moja skromna osoba. Hasło autyzm - wezwać Mrs Kalisz. OK, co wiem, to powiem; co umiem tym się podzielę etc.

Przypomnę, że wątek autyzmu na łamach niniejszego bloga już się pojawił, bezpośrednio lub pośrednio

Zaburzenia ze spektrum autyzmu

Dzieciaki z zaburzeniami integracji sensorycznej

Dobre praktyki

oraz regularnie pojawia się na mojej stronie facebookowej


Ponieważ ostatnio pojawiło się kilka kolejnych pytań na temat ASD w kilku grupach i w ramach odpowiedzi odkurzyłam stare materiały & znalazłam nowe, postanowiłam w tym poście przypomnieć i pozbierać to, co już wiemy i co możemy zrobić, żeby wszyscy byli z prowadzonych przez nas zajęć zadowoleni, każdy odniósł korzyść, nikt nie stracił i wszyscy wyszli mądrzejsi/ bogatsi w nową wiedzę/ umiejętności.


Zacznę od wklejenia fajnej infografiki podciągniętej ze strony www.autismclassroom.com. Strony już chyba nawet nie ma, infografika została ku pamięci jako całkiem sensowna ściągawka :)





Dalej, coś nowego, podręcznik objaśniający autyzm - dwie różne pozycje, dwie różne wersje językowe, co komu pasuje, a nawet obie pozycje, zwłaszcza że są dostępne za darmo

Mam Zespół Aspergera. Podręcznik dla uczniów i nauczycieli.

Opis pozycji na portalu www.dziecisawazne.pl podaje

"W książce w sposób prosty i przejrzysty ukazane zostały trzy aspekty związane z funkcjonowaniem osoby z zespołem Aspergera: doświadczane trudności, wyzwania, ale też mocne strony.

Książka składa się z trzech części:
- Pierwsza część to psychoedukacja na temat zespołu Aspergera, czyli wyjaśnienie czym jest to zaburzenie, z jakimi problemami borykają się ludzie z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i jakimi mocnymi stronami mogą się pochwalić.
- Druga część skierowana jest do „neurotypowych” rówieśników oraz nauczycieli i zawiera proste rady jak należy podchodzić do kolegi czy ucznia w szkole, jak można mu pomóc, na co zwracać uwagę, jakie zachowania ignorować.
- Trzecia część obejmuje przykładowe scenariusze zajęć kształtujących umiejętności społeczne i wykorzystujących informatykę, mechanikę czy elektronikę dla ich uatrakcyjnienia."

Sensory issues in autism. How you can help

Podręcznik angielski, też nowy, powstał z kolei nakładem Instutytu Edukacji UCL i koncentruje się na objaśnieniu światu zewnętrznemu zaburzeń sensorycznych w przebiegu autyzmu, czyli pozwala na wejście w skórę autysty i zrozumieć przyczyny zachowań uznawanych powszechnie za atypowe, kontrowersyjne i niekiedy problemowe.

Rozmaite "teacher toolkits" przygotowane przez poszczególne organy prowadzące i współpracujące z nimi organizacje charytatywne

The Secondary Teacher’s Toolkit for Including Young People with Social Communication Difficulties (including Autism Spectrum Disorders & Asperger Syndrome) Wiltshire

Zawiera całą litanię wskazówek na każdą okazję: przed/ w trakcie/ po lekcjach; jak planować, jak sprawdzać, jak oceniać (na poszczególnych przedmiotach!), jak pracować z uczniem, jak kontrolować i regulować jego trudne zachowania minimalizując ryzyko ich nasilania, jak pomóc mu odnaleźć się w grupie rówieśniczej i trylion innych. Są tu m.in. rady dotyczące MFL (modern foreign language), które mogą być istotne z punktu widzenia nauczycieli angielskiego jako obcego.

Autism a resource pack for school staff opracowany przez National Autistic Society

Podobny toolkit z wiadomościami, informacjami, poradami, wskazówkami etc. Celem - jako głosi wydawca - jest "oswojenie" nauczyciela/ pracownika szkoły z tematyką autyzmu, by z większą pewnością pracował z uczniem. Oprócz tego przez stronę NAS można zapisać się do newslettera My World, zawierającego dodatkowe materiały dla nauczycieli i specjalistów do pracy z uczniem na spektrum autyzmu. Zapisy tutaj
Zapisz się do newslettera My World National Autistic Society

AutismSpeaks.org School Community Toolkit

Kolejny toolkit przygotowany przez organizację charytatywną jest o tyle unikalny, że umożliwia przygotowanie fajnego szkolenia na terenie swojej szkoły - uwaga - nie tylko dla nauczycieli! Wpadlibyście na pomysł, że na radę szkoleniową można zaprosić woźne i kucharki? Nie? Sugeruję wdrożenie, raz że fajnie to zrobi poczuciu wspólnoty/ wspólnych celów itp. dwa, że tym paniom też dostarczy wiedzy (niech mają jakieś propsy z pracy w szkole, c'nie?), trzy, że dzięki temu wszyscy będą działać wg tej samej strategii, co poprawi jakość pracy z uczniami (zwłaszcza autystycznymi, dla których ciągłość, stałość i konsekwencja są obłędnie ważnymi sprawami, bo każdy odchył od zasad przyjętych w danej społeczności świeci się w głowie gigantyczną jaskrawą żarówą i brzęczy nieznośnym "TO NIE FAIR!!!!!").

AutismToolbox.co.uk czyli co o autyzmie wiedzą w Szkocji :)

Chyba najdynamiczniej aktualizowany portal z tych, które widziałam, w Szkocji bowiem od jakiegoś czasu coś się pozmieniało w systemie prawnym i ostro się wzięli za strategie autystyczne itp. Prężnie działają (i są sensownie finansowane) proautystyczne organizacje charytatywne, kluczowe eventy (włącznie z ubiegłoroczną konferencją Autism Europe) są organizowane w Szkocji... żyć nie umierać. A o autyzmie w Szkocji wiedzą sporo, w związku z tym rzeczony portal zawiera
- informacje o zaburzeniach ze spektrum autyzmu i kluczowych objawach
- informacje potrzebne na poziomie całej szkoły (dyrekcja/ przewodniczący zespołów przedmiotowych) do planowania pracy z uczniami na spektrum
- informacje potrzebne nauczycielom do pracy z uczniami na spektrum
- cały dział wiedzy dla wychowawców/ pedagogów/ psychologów szkolnych/ socjoterapeutów i innych
- osobne działy dotyczące współpracy z rodziną ucznia autystycznego oraz współpracy z innymi specjalistami (poradnią psychologiczno-pedagogiczną, poradnią zdrowia psychicznego, logopedą itp.)
- linkownię z różnymi materiałami
Ciekawostką jest fakt, iż jest to jedyna z nauczycielskich stron o autyzmie, która odnosi się do zagadnienia dziewcząt na spektrum, tematu równie mało znanego co konsekwentnie pomijanego (niestety!) w piśmiennictwie i ściągach dla nauczycieli.

Children with autism. Strategies for accessing the curriculum. Modern foreign language

Dość oczywiste przez sam tytuł, tak? Cały dokument poświęcony temu, co można zrobić, aby skutecznie przekazać wiedzę z zakresu języka obcego nowożytnego uczniowi z zaburzeniem ze spektrum autyzmu. Na końcu dokumentu dorzucono listę linków, dość interesujących momentami, zwłaszcza w miejscach, gdzie dotyczą TEACCH i ABA, technik, o których chyba w Polsce powszechnie się jednak nie opowiada (a przynajmniej kilka lat temu nie opowiadało), a może się mylę...? (jeśli się opowiada, mam nadzieję, że życzliwy Czytelnik zechce donieść uprzejmie)

A CO Z TRUDNYMI ZACHOWANIAMI????

I znów cała lista linków na ten temat, proszę się częstować, komentować, korzystać i wracać do mnie z feedbackiem na temat skuteczności (tego mi naprawdę BARDZO z Waszej strony brakuje!!!)

8 Principles into practice: emotional and behavioural difficulties

Wytyczne rządowe, czyli takie trochę blablabla, ale daje ogląd, jak to może wyglądać na poziomie całej szkoły, systemowo. Z jednym detalem: Jeśli przeczytacie o Langdon School z Newham, włóżcie to między bajki, tam NIE JEST TAK, jak napisali. Jest źle, chyba, że BESD/ autyzm sprowadzimy do braku normy intelektualnej i paru trudnych zachowań - sprawdzone doświadczalnie na własnym dziecku (IQ 127, autyzm i parę innych diagnoz psychiatrycznych). Plusem i prawdą o tej konkretnie szkole jest to, że zainwestowali w zatrudnienie student mentors - kilku naprawdę ogarniętych osób, ale na tym się zaczyna i kończy personel zorientowany, jak pracować z takimi uczniami.

Six ways to manage behavioural, emotional and social difficulties (BESD),

Artykuł podaje sześć zasad, prostych jak budowa cepa, pomagających ułożyć sobie sensowne relacje z uczniami przejawiającymi trudne zachowania z rozmaitych powodów. W ogóle cały SEN Magazine, na łamach którego opublikowano ten artykuł, warto sobie zapisać w zakładkach i zaglądać tam w poszukiwaniu inspiracji.

Guidance on Identifying and Supporting Learners with Social, Emotional and Behavioural Difficulties

Tym razem Irlandia Północna, globalna strategia dla szkół dotycząca pracy z uczniami z BESD aka SEBD (zależnie od kolejności słówek w akronimie). Ciekawostką w tym dokumencie są algorytmu identyfikacji potrzeb ucznia i dostosowania działań wg wyników tejże identyfikacji, czyli nie tylko rządowe blabla o dobrych chęciach, ale też praktyczne informacje. Czas poświęcony na lekturę nie zmarnowany :)

Practical Approaches to Behaviour Management in the Classroom

Analogiczny podręcznik wyprodukowany w Walii (ciekawe, swoją drogą, mamy jedno UK, systemy edukacji Anglii i Walii niby identyczne, Szkocja sobie, Irlandia Północna sobie, ale jeśli chodzi o nadzór, to każda z 4 części ma własny... ciężko się połapać). Co tu mają ciekawego? Po prostu wkleję spis treści, bo cała ksiązka jest ciekawa :)

Understanding behaviour 4

Effective classroom management 7

Effective classroom management 7

Positive relationships 11

The classroom 13

Whole-school approaches 17

Well-evaluated behaviour management programmes 17

Getting to know your children 21

The teacher and the child 21

Knowing your children 23

Inappropriate behaviour 25

The Foundation Phase 28

Dealing with specific classroom difficulties – practical solutions 32

The Antecedent-Behaviour-Consequence (ABC) chart 32

Preventing disruptive behaviours 34

Responding to challenging behaviours 35

Using reasonable force 36

Behaviour management strategies 40

Re-engaging individual children – some practical ideas 52

Monitoring and evaluating behavioural progress 52

More formal action 57

The use of nurture groups 60

Using sanctions effectively – practical ideas 65

Whole-school sanctions 65

Teaching social skills 67

The link between bullying and children‘s behaviour 72

Assessment and intervention 72

The link between children‘s non-attendance and behaviour 78

Evidence from research

Understanding and Supporting Students with Social, Emotional and Behavioural DifficultiesA Practical Guide for Staff in Schools

Tym razem egzotycznie, z Malty. Zakładałam hipotetycznie, że będzie nudnie i akademicko. Nie jest tak źle, z fajnych rzeczy wymienię:
- tabelkę ze ściągą jak wzmacniać zachowania pozytywne
- wspieranie uczniów w rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z trudnościami i samokontroli
- angażowanie innych uczniów
- rozdział o współpracy z rodzicami (tego nigdy za dużo!)

Managing Challenging Behaviour - Statutory Guidance (2013)

Rządowe blabla, z jednym detalem: świetnie wyszczególnia szereg strategii/ technik pedagogicznych wyciszających zachowania niewłaściwe i wzmacniających pożądane. Hasłowo: choice, take-up time, partial agreement, when-then direction, privately understood signals, tactical ignoring, redirect behaviour, consequences and sanctions, deferred consequences. Chyba się kiedyś skuszę i zrobię z tego jakąś infografikę... a może ktoś z Was się zaweźmie i coś takiego wykona?

STRATEGIES FOR SUPPORTING PUPILS WITH SEN

Jak w tytule, cała przeglądówka możliwych szczególnych potrzeb edukacyjnych i ich implikacji dla codziennej rzeczywistości nauczyciela. Wypunktowane listy pomysłów, sposobów dostosowania metod pracy, szybko, krótko, jasno, zwięźle i na temat.

SEBD in EYFS

Czyli co zrobić, gdy ananas jest zaledwie w przedszkolu, a już wszystkim wszystko opada na jego zachowanie (i tacy się bowiem trafiają). Ciekawy element dokumentu: lista pytań typowego nauczyciela, z naczelnym "Isn’t this just a way of making excuses for naughty children?" na czele. Poza tym fajnie i zwięźle podaje przykłady zachowań sugerujących pewność siebie, lęk, próby kontroli/ manipulacji itp. Opisuje podział obowiązków w systemie edukacji wprowadzający pewien porządek w pracy z przedszkolakiem z trudnymi zachowaniami i zapewniający bezpieczeństwo i dobrą współpracę między zainteresowanymi stronami. Jedyny chyba dokument dotyczący przedszkola, na jaki trafiłam w trakcie poszukiwań.

Modele wsparcia dla uczniów z SEBD

Podręcznik opracowany przez rząd Republiki Irlandii, naszpikowany przykładami z życia wziętymi, fotografiami, handoutami do wykorzystania etc. Wobec powyższego warty przeglądnięcia, albowiem jest praktyczny.

Fragment kursu organizowanego przez Instytut Edukacji UCL w Londynie

Sporo informacji na temat SEBD się powtarza, natomiast absolutnie nie do przecenienia są załączniki praktyczne, np. tabela w stylu "jak mówić, żeby dzieci nas słuchały", czyli podręczny tłumacz z wkurzononauczycielskiego na skuteczny język pedagogiczny :) Też do przeróbki na infografikę w jakiejś tam przyszłości.

Model ABC w wygaszaniu zachowań niepożądanych

Prezentacja z Uniwersytetu Stanu Georgia, jak to prezentacja, dużo treści, mało blablania. Poziom praktyczności b. wysoki.

4 arkusze dotyczące zachowań trudnych

Understanding Challenging BehaviourFinding the Causes of Challenging BehaviourPositive Behaviour Support PlanningCommunication and Challenging Behaviour

Kilka kursów dla nauczycieli ze szkół specjalnych "Od zera do bohatera"

Kurs MARJON - sesja 12 jest zatytułowana "Planning for pupils with behavioural, emotional and social difficulties". Niemniej polecam wszystkie, łopatologicznie wyjaśniają pewne zagadnienia, krok po kroku prowadzą człowieka przez materiały, ba - świetnie się nadają na cykl rad szkoleniowych (a jak zabłysnąć wiedzą można!).

ComplexNeeds.org.uk - cała seria modułów zgrupowanych wokół 4 głównych zagadnień:
- Kontekst pedagogiki specjalnej
- Strategie w pedagogice specjalnej
- Metody (procedury) w pedagogice specjalnej
- Współpraca i przywództwo

Z tego kursu pochodzi m.in. opis STAR APPROACH
w radzeniu sobie z zachowaniami trudnymi.

Zebranie tego zajęło mi pół nocy. Zupełnie na serio liczę, że odwdzięczycie się ociupinkę. Jak? To proste! Piszcie do mnie, co myślicie o tych wskazówkach, które z nich wdrożyliście, z jakim efektem, jakie przeszkody przy tym napotykacie, co udaje się realizować w polskich warunkach, co jest słabo wykonalne, a co całkiem niewykonalne. To naprawdę nadaje kierunek mojej pisaninie :) Dziękuję z góry!