26.02.2024

EHCP - najpowszechniejsze pytania dotyczące początków.

UWAGA #1: Jeśli otworzywszy ten post nie masz pojęcia, co to w ogóle jest EHCP, przewiń tę stronę do dołu. U dołu, pod postem, znajdziesz definicję EHCP oraz listę moich wcześniejszych postów na ten temat (to może być niezłe rozwiązanie na początek, żeby się w ogóle zorientować, o czym mowa. Później wróć do listy pytań poniżej. 

UWAGA #2: W poniższym poście odnoszę się wyłącznie do systemu edukacyjnego Anglii i Walii (zgodnie z moimi uprawnieniami zawodowymi oraz zakresem terytorialnym obowiązywania dokumentu SEND Code of Practice). Jeśli mieszkasz w Szkocji lub Irlandii Północnej i poszukujesz informacji o tamtejszych systemach edukacji, tu nie znajdziesz takich informacji (bo ja się na tym zwyczajnie nie znam, sorry).

UWAGA#3: Treść tego postu jest regularnie aktualizowana zgodnie z moją wiedzą i kompetencjami. Ostatnia aktualizacja dn. 14 kwietnia 2025r.

Jak już widzisz z grafiki, w tym poście uzyskasz odpowiedzi na 5 najczęściej zadawanych pytań dotyczących początków/ pierwszych kroków z EHCP. Gotowa/ gotów? To lecimy po kolei...

1. Skąd wziąć EHCP?

Proces starań o EHCP uruchomić mogą:
- szkoła (tu warto rozmawiać z SENDCo, czyli tubylczym odpowiednikiem pedagoga szkolnego)
- rodzice ucznia
- sam uczeń (w wieku pow. 16 r.ż.)
- dowolny inny specjalista pracujący z dzieckiem (lekarz, psycholog, pracownik opieki społecznej, terapeuta, fizjoterapeuta, logopeda...)
.
Ponieważ EHCP jest dokumentem wydawanym przez organ prowadzący szkołę (ang. local educational authority, LEA; albo: local authority, LA) czyli de facto przez miejscowy urząd gminy/ miasta (ang. council), wniosek o uruchomienie procesu diagnostyki potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym (Educational, Health and Care Needs Assessment, EHCNA) składa się właśnie do organu prowadzącego, konkretnie do SEND Department w councilu, pod który podlega dziecko z uwagi na adres zamieszkania. 
.
Wniosek o diagnostykę potrzeb (ang. EHCNA request) nie ma uniwersalnego formularza obowiązującego w całej Anglii i Walii. Można użyć do tego celu formularza przygotowanego przez dany organ prowadzący (local educational authority, LA/ LEA), albo napisać zwyczajnie "ciurkiem" własny wniosek. Propozycję takiego wniosku można znaleźć na stronie IPSEA: https://www.ipsea.org.uk/making-a-request-for-an-ehc-needs-assessment pod hasłem "Model Letter 1". Alternatywnie można skontaktować się ze mną na mrskalisz.send@gmail.com i wówczas napiszemy wspólnie taki list-wniosek.
.
Tu uwaga, jeśli chodzi o formularze wewnętrzne local authorities. Wiele formularzy wniosków o diagnostykę potrzeb żąda od placówek edukacyjnych, rodziców i innych autorów, w tym młodzieży i młodych dorosłych w wieku 16-25 lat (bo EHCP można uzyskać do ukończenia 25 roku życia, pod warunkiem pozostawania w edukacji/ przysposobieniu do zawodu na poziomie maksymalnym NVQ3), podania szczegółowych danych dotyczących interwencji/ wsparcia zapewnianego dotychczas przez placówkę edukacyjną, czyli właściwie przedziwnych po trzykroć danych i udowadniania, że nie jest się wielbłądem. Tymczasem z prawnego punktu widzenia jest to naprawdę nieistotne, ponieważ test prawny określający, kiedy należy wykonać diagnostykę potrzeb jest banalny i obejmuje 2 kwestie:
  • dziecko ma lub może mieć szczególne potrzeby edukacyjne, które
  • wymagają lub mogą wymagać kształcenia specjalnego
.
I tyle. Nic więcej. Ani słowa o diagnozach, ani słowa o dotychczasowych działaniach szkoły, ani słowa o tym, czy dziecko kiedyś widział psycholog edukacyjny itp. itd.
.
W związku z tym to, co zwykle doradzam rodzicom (i co robiłam sama), to posiłkowanie się gotowym wzorcem listu-wniosku dostępnym na stronie IPSEA (swoją drogą, polecam kursy IPSEA z prawa oświatowego w postaci e-learning - trudne obłędnie, ale fantastyczne jako źródło wiedzy!).
.
Podsumowując: 
  • EHCP może wydać organ prowadzący placówkę oświatową, do której uczęszcza dziecko (czyli council, local authority czyli LA). 
  • Do tego organu rodzic/ uczeń > 16 r.ż./ placówka oświatowa/ dowolny specjalista pracujący z uczniem może wystosować wniosek o diagnostykę potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym (EHCNA request).
  • Wniosek można napisać "ciurkiem" posiłkując się Model Letter 1 ze strony IPSEA (link powyżej w treści postu) lub skontaktować się ze mną w tej sprawie, wówczas napiszemy go wspólnie. 

2. Czy Mrs Kalisz może napisać mojemu dziecku EHCP?

To byłoby ciut zbyt piękne, żeby mogło być prawdziwe w tak prosty sposób. Czy i co w ogóle może Mrs Kalisz w odniesieniu do EHCP Twojego dziecka? 

  • Mrs Kalisz może napisać porządny EHCNA request (czyli wniosek o diagnostykę potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym). Dalszy proces po złożeniu wniosku opisuję poniżej, w odpowiedzi na pytanie 2. 
  • Mrs Kalisz może monitorować proces EHCNA pod względem zgodności z terminami ustawowymi i przepisami prawa edukacyjnego (oraz jego kompatybilności z potrzebami Twojego dziecka).
  • Mrs Kalisz może przejrzeć i nanieść poprawki na wersję roboczą planu EHC Twojego dziecka - tak, by był zgodny z prawem, kompletny i kompatybilny z potrzebami dziecka, którego dotyczy.
  • Mrs Kalisz może wydać rekomendacje o tym, czego w drafcie brakuje (jeśli brakuje) i co możesz jako rodzic z tym zrobić. Jest to integralna część każdej usługi sprawdzenia draftu - dostajesz i poprawki, i komentarz z opinią/ rekomendacjami.
  • W sytuacji niezgodności poglądów między rodzicami a LA w odniesieniu do wszczęcia diagnostyki potrzeb, wydania planu po zakończeniu EHCNA lub/oraz treści planu, Mrs Kalisz może też reprezentować rodziców w mediacji lub/oraz apelacji

.

A zatem, jeśli chcesz, żeby plan EHCP Twojego dziecka w swojej wersji ostatecznej nosił ślady mojej twórczości, wówczas:

  • skontaktuj się ze mną w momencie, gdy otrzymasz informację, że organ prowadzący przyjął wniosek i rozpocznie EHCNA, a najpóźniej w dniu, w którym organ prowadzący wysłał Ci wersję roboczą planu EHCP 
  • skontaktuj się ze mną e-mailem (mrskalisz.send@gmail.com)
  • w mailu tym wyślij mi korespondencję z LA i wszystkie dokumenty, jakie posiadasz (np. EHCNA request) a - jeśli kontaktujesz się mając już draft w rękach - wersję roboczą EHCP w formacie *.doc/ *.docx oraz kopie wszystkich załączników wymienionych w części K planu (raporty specjalistów, stanowisko rodziców/ dziecka) w formacie *.pdf.
  • Dzięki temu będę w stanie błyskawicznie wycenić Twoje zlecenie (informację o kwocie i warunkach współpracy otrzymasz ode mnie mailem.
.
Co obejmuje moja usługa sprawdzenia i poprawienia wersji roboczej planu EHC?
.
1. Czytam (zwykle wielokrotnie) wersję roboczą planu i sprawdzam, co w ogóle zawiera,
2. Porównuję tę treść z raportami (z części K), upewniając się, że: 
  • w planie ujęto wszystkie potrzeby i wszystkie metody oddziaływań opisane w raportach specjalistów,
  • odniesiono się do wszystkich obszarów potrzeb, nie pozostały potrzeby, na które nie ma żadnego pomysłu,
  • język jakim opisano potrzeby, cele i interwencje odpowiada wymaganiom ustaw prawa oświatowego (Children & Families Act 2014, SEND Regulations 2014) oraz prawa kazuistycznego (tzw. caselaw, w praktyce są to orzeczenia trybunału II instancji, których treść jest dostępna publicznie i wchodzi w skład wykładni obowiązujących przepisów prawnych
3. Jeśli trzeba, proponuję alternatywne sformułowania, żeby było SMART, specific, golden thread zachowana itp (te terminy wyjaśniałam wielokrotnie w blogu - poszukaj!)
4. W praktyce, zależnie od tego jak obecny plan wygląda, mogę czasem po prostu napisać alternatywną wersję roboczą EHCP, na podstawie dostępnych dowodów.
5. Do tego sporządzam analizę, czyli w osobnym dokumencie opisuję, co dostałam, co i dlaczego tam zmieniłam, oraz jakie są moje rekomendacje w odniesieniu do jakości dokumentu itp. (spokojnie można to odesłać do organu prowadzącego razem z poprawioną wersją roboczą EHCP).

.

Pamiętaj! Gdy otrzymujesz wersję roboczą planu EHC, zaczyna Ci bardzo intensywnie tykać zegar, bo rodzic ma wg prawa co najmniej 15 dni kalendarzowych (wg gmin rzadko choćby o 1 minutę więcej), żeby zgłosić swoje zastrzeżenia, komentarze i poprawki (językiem prawnym mówiąc, parental representations) do tej wersji roboczej, a to jest w gruncie rzeczy dość mało czasu, biorąc pod uwagę transformację, jakiej niektóre plany wymagają! 

Jeśli dostałeś/-aś draft planu EHC wczoraj lub dziś, i jeszcze do mnie nie napisałeś/-aś, zrób to teraz. Nie czytaj dalej! NAJPIERW wyślij maila z załącznikami na 
mrskalisz.send@gmail.com
a POTEM wróć do lektury.
.

Podsumowując, Mrs Kalisz nie napisze planu EHCP Twojego dziecka. Mogę natomiast zrobić kilka innych, ogromnie użytecznych rzeczy:
  • Napisać EHCNA request w Twoim imieniu.
  • Monitorować proces EHCNA pod względem zgodności z terminami ustawowymi i przepisami prawa edukacyjnego oraz jego kompatybilności z potrzebami Twojego dziecka.
  • Przejrzeć wersję roboczą planu EHC pod względem jego kompletności i zgodności z prawem, poprawić to, co w oparciu o posiadane dowody da się poprawić, oraz wydać rekomendacje o tym, czego brakuje (jeśli brakuje) i co możesz jako rodzic z tym zrobić.
  • W sytuacji niezgodności poglądów między rodzicami a LA, mogę też reprezentować rodziców w mediacji lub/oraz apelacji. 
.

3. Na czym polega EHCNA?

Dalszy proces po złożeniu wniosku przebiega w następujący sposób: 

  • organ prowadzący (LA = gmina) otrzymuje EHCNA request, 
  • LA ma 6 tygodni na decyzję, czy diagnostyka będzie przeprowadzona czy też nie
  • jeśli nie ma zgody, mogę Cię reprezentować w mediacji (w tej sytuacji warto spróbować) oraz złożyć w Twoim imieniu apelację. O tym piszę więcej w tym poście w odpowiedzi na pytanie 5 poniżej.
  • jeśli jest zgoda, uruchamiany jest proces diagnostyki potrzeb (czyli educational health and care need assessment, EHCNA)

EHCNA (czyli educational health and care need assessment) to termin oznaczający proces diagnostyki potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym. W teorii chodzi o zdobycie pełnych informacji o potrzebach dziecka we wszystkich dziedzinach rozwoju i 'burzę mózgów' na temat, jak można te potrzeby najlepiej zaspokajać, tak aby dziecko mogło osiągnąć swój pełny potencjał rozwojowy. W ramach EHCNA przez okres 10 tygodni od wydania zgody na assessment (data listu z gminy) wykonywane są różne oceny diagnostyczne potrzeb ucznia (ang. assessments). Prawo, a konkretnie Regulation 6(1) of the Special Educational Needs and Disability Regulations 2014, definiuje pewne minimum w tym zakresie. I tak o ocenę diagnostyczną/ wkład merytoryczny muszą zostać poproszeni:

  1. rodzice dziecka
  2. samo dziecko (jeśli jest w stanie wyrazić swoje preferencje i opowiedzieć o radościach/ trudnościach)
  3. obecna placówka, do której uczęszcza dziecko
  4. psycholog edukacyjny (educational psychologist, EdPsych)
  5. ktoś (obowiązkowo szt. 1 wystarczy) z sektora "służby zdrowia": pediatra, psychiatra, terapeuta zajęciowy (OT, occupational therapist), logopeda (SALT, speech & language therapist), fizjoterapeuta (physiotherapist), inny specjalista...
  6. pracownik opieki społecznej (early help albo qualified social worker, różnie jest to ustalone)
  7. inni specjaliści, których zakres kompetencji wiąże się z potrzebami dziecka, w związku z czym organ prowadzący "uzna za stosowne" poprosić ich o taki wkład
  8. inni specjaliści, o konsultację z którymi "w rozsądnym zakresie" poproszą rodzice/ uczeń.
.
Te dwa ostatnie punkty stanowią o pewnych ograniczeniach i furtkach w przepisach. Dlaczego? Dlatego, że nie są ani jednoznaczne, ani szczegółowe, i polegają na dwóch sformułowaniach: "organ prowadzący uzna za stosowne" oraz "rodzice poproszą w rozsądnym zakresie". Organ prowadzący jeden drugiemu nierówny, więc co jeden uzna za stosowne, inny może uznać za absolutnie zbyteczne, a więc niestosowne... Podobnie, co jeden organ prowadzący uzna ze strony rodziców za rozsądną prośbę, inny może zbyć jako nierozsądną i odmówić jej spełnienia. I tak się faktycznie dzieje, w tej kwestii panuje na terenie Anglii spora swoboda i zróżnicowanie geograficzne. Dlatego m.in. mamy rozprawy w trybunale SENDIST, o takie niezgodności... Z jednej strony można się spodziewać, że organ prowadzący "uzna za stosowne" poprosić o raporty wszystkich specjalistów zajmujących się uczniem z przyczyn dowolnych i faktycznie, zwykle tak jest. Z drugiej strony natomiast, aż nazbyt często widuję robocze wersje EHCP będących pokłosiem niepełnej diagnostyki potrzeb, tzn. takiej, w której zabrakło głosów specjalistów kluczowych z perspektywy potrzeb/ trudności/ diagnoz dziecka, nawet jeśli dziecko nie jest na stałe pacjentem danej poradni. Dwa podstawowe przykłady takiej niepełnej diagnostyki potrzeb to brak opinii logopedy (Speech and Language Therapist, SALT) oraz terapeuty zajęciowego (occupational therapist, OT) w procesie EHCNA dzieci autystycznych. Dlaczego te dwa zawody uznaję za kluczowe z perspektywy potrzeb dzieci autystycznych (a trybunał SENDIST potwierdził to w dokumencie "case management instructions" dotyczącym sprawy mojego dziecka 5 lat temu)? 

.

Terapeuta zajęciowy (OT) wspiera dzieci w zakresie umiejętności wykonywania zadań i czynności, którymi powinny/ chcą się zajmować. Jego kompetencje obejmują m.in. sensoryczne aspekty funkcjonowania dziecka oraz sensoryczne aspekty jego otoczenia (szkolnego czy domowego) a także skuteczną naukę samodzielności w samoobsłudze przy pomocy różnych strategii, np. kojarzenia retroaktywnego (backward chaining). O osobach autystycznych wiadomo z samych kryteriów diagnostycznych autyzmu wg DSM-V, że mają odmienności sensoryczne. Oznacza to, że odbierając świat zmysłami (wzrok, słuch, smak, węch, dotyk a także propriocepcja czyli tzw. czucie głębokie plus układ przedsionkowy, czyli narząd równowagi), czujniki na część bodźców mają podkręcone niemiłosiernie w górę (w związku z czym te bodźce odbierają jako nieprzyjemne, bolesne, będą zatem ich unikać), a inne totalnie wytłumione (więc takich bodźców nie odbierają, o ile nie są one super intensywne i generalnie poszukują tego rodzaju stymulacji). I teraz, jeśli w diagnostyce potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym dziecka autystycznego zabraknie opinii terapeuty zajęciowego, zabraknie wówczas szczegółowego opisu profilu sensorycznego dziecka, potencjalnych cech dyspraksji, deficytów w zakresie samoobsługi, motoryki itp. W związku z tym m.in. nie wiadomo w jaki sposób potrzeby sensoryczne dziecka wpływają na jego funkcjonowanie w szkole i poza szkołą, co jest istotne o tyle, że biorąc pod uwagę trudności komunikacyjne osób autystycznych, te zmiany w zakresie sensoryki stanowią element komunikacji emocji przez dziecko. Konsekwencją tego jest brak informacji o niezbędnych sposobach dostosowania środowiska dziecka do jego potrzeb oraz np. o strategiach postępowania w momencie zmian w sytuacjach szczególnych (nieprzewidziane zmiany planu lekcji, zmiana sali lekcyjnej lub skrzydła w szkole, w którym dziecko się uczy, strategie dla nauczycieli pracujących na zastępstwo itp.).

.

Jeśli chodzi o wkład logopedy (SALT) w diagnostykę potrzeb (EHCNA) dzieci autystycznych, zasadność udziału logopedy wynika wprost z kryteriów diagnostycznych autyzmu, gdzie pojawiają się trudności w komunikacji i interakcji społecznej. Trudności w zakresie komunikacji - jeśli pozostają nierozpoznane i niezaopiekowane - wpływają na pozostałe obszary funkcjonowania, w tym społecznego (np. relacje rówieśnicze), poznawczego (język jest środkiem przekazywania wiedzy i weryfikacji jej opanowania), emocjonalnego i psychicznego (tu wchodzi w grę np. frustracja spowodowana niemożnością wyrażania własnych potrzeb lub zrozumienia intencji innych osób) oraz na poziom samodzielności w samoobsłudze.

  • Dodatkowo, w ramach EHCNA:
  1. Wszyscy zajmujący się dotychczas uczniem specjaliści (CAMHS - czyli PZP dla dzieci i młodzieży, SALT - czyli logopedzi, pediatra - jeśli dziecko jest pod opieką, GP - czyli lekarz rodzinny, SW - czyli pracownik opieki społecznej, jeśli jest wyznaczony...) proszeni są o opisanie swojej roli w opiece nad dzieckiem/ rodziną, oraz o przekazanie możliwie najobszerniejszych informacji o potrzebach dziecka. 
  2. Psycholog edukacyjny powinien wykonać badanie możliwości poznawczych dziecka (zwane testem inteligencji - albo standardyzowaną baterią testów typu WISC czy BAS) w celu stwierdzenia, czy dziecko ma niepełnosprawność intelektualną (ang. learning disability, LD) lub/ oraz czy jego procesy przetwarzania informacji wymagają dodatkowego wsparcia (np. w trakcie egzaminów, sprawdzianów etc.) - poproś o to wprost, gdy się z nim spotkasz.
  3. Jak wynika z Regulation 6(1)h SEND Regulations 2014 omówionej powyżej, jako rodzic masz prawo w rozsądnym zakresie prosić o konsultacje z konkretnymi specjalistami, których zakres wiedzy i kompetencji odpowiada potrzebom Twojego dziecka. W praktyce, gminy często mają te prośby w nosie. Ważne jest, aby w prośbie tej:
  • powołać się na przysługujące Ci w tym zakresie ustawowe prawo na mocy Regulation 6(1)h SEND Regulations 2014
  • określić o jaką konsultację prosisz
  • uzasadnić, dlaczego jest to prośba "w rozsądnym zakresie" (moje dywagacje nt. OT i SALT mogą Ci w tym pomóc)
wówczas jest to prośba wiążąca gminę prawnie (a na bank świetny dowód do apelacji, jeśli gmina to zlekceważy).
.
I w momencie, gdy wszystkie raporty od tych specjalistów spłyną do gminy, wówczas podejmowana jest decyzja, czy plan zostanie wydany czy też nie. Czas na tę decyzję gmina ma do końca 16 tygodnia procesu, czyli:
  • do końca 16 tygodnia od dnia złożenia wniosku o diagnostykę potrzeb (EHCNA request) - jeśli wszystko idzie normalnym rytmem bez mediacji i apelacji po trasie, lub 
  • do końca 10 tygodnia od daty listu z informacją o wszczęciu diagnostyki potrzeb (tzw. 'yes to assess'). 
Jest to nieprzekraczalny termin ustawowy. Niemniej, to jest teoria. Praktyka niekiedy (a właściwie często) trochę się z teorią nie zgrywa, ale o tym poniżej. 
.
Jeśli mamy zgodę na wydanie planu, wówczas wyznaczona osoba z ramienia gminy (EHCP writer jeśli jest osobny, lub SEND caseworker czasami) tudzież z ramienia placówki oświatowej (zwykle nieszczęsny SENDCo, który i tak ma po pachy obowiązków...) tworzy wersję roboczą planu (czyli draft EHCP) - rodzice muszą otrzymać draft razem z decyzją!

.

Co może zrobić Mrs Kalisz w ramach EHCNA?

  • Mrs Kalisz może napisać w Twoim imieniu porządny EHCNA request (czyli wniosek o diagnostykę potrzeb dla celów orzeczenia o kształceniu specjalnym).  
  • Mrs Kalisz może monitorować zgodność procesu diagnostyki potrzeb (EHCNA) z terminami ustawowymi i obowiązującym prawem oraz jego kompatybilność z potrzebami dziecka. 
  • Mrs Kalisz może przejrzeć pod kątem zgodności z prawem, kompletności i kompatybilności z potrzebami Twojego dziecka oraz poprawić roboczą wersję planu EHC (draft) wydaną po zakończeniu EHCNA
  • W sytuacji niezgodności poglądów między rodzicami a LA w kwestii odmowy wszczęcia diagnostyki potrzeb, odmowy wydania planu czy treści planu, Mrs Kalisz może też reprezentować rodziców w mediacji lub/oraz apelacji. 

.

4. Mój caseworker mówi, że nie mają psychologów edukacyjnych/ OT/ SALT (niepotrzebne skreślić) - i co teraz?

Po pierwsze: jeśli Tobie też tak powiedziano, to nie jesteś sam(a). Ostatnio faktycznie obserwuję jakiś trend w kierunku niedoboru specjalistów, opóźnień, kilkuletnich list kolejkowych i takich tam. Dotyczy to głównie psychologów edukacyjnych - tu wiem, że np. Bristol City Council rutynowo wysyła rodzicom z tego terenu bezpardonowe informacje, że psycholog edukacyjny ich dziecka nie obejrzy w ramach EHCNA i tyle, bo psychologa nie ma i nie w ogóle wiadomo, kiedy będzie. Nierzadkie są również informacje typu "CAMHS przyjął skierowanie, obecnie lista kolejkowa wynosi 2 lata", czy "terapeuta zajęciowy w ramach NHS nie wykonuje diagnostyki integracji sensorycznej".

I co teraz? Zasadniczo pewnie będziesz musiał(a) trochę powalczyć. Dobra wiadomość jest taka, że prawo jest po Twojej stronie, bo po otrzymaniu zapytania od organu prowadzącego, specjalista ma 6 tygodni na wykonanie diagnostyki i sformułowanie zaleceń w postaci raportu. Sam organ prowadzący ma 16 tygodni od momentu złożenia wniosku o diagnostykę potrzeb (EHCNA request) na podjęcie decyzji o wydaniu/ odmowie wydania planu EHCP. Innymi słowy, ostatni raport specjalistyczny ma obowiązek trafić do organu prowadzącego w terminie 15 tygodni 6 dni od momentu wpłynięcia wniosku o diagnostykę potrzeb. Tyle dobrych wiadomości. Teraz złe. Po pierwsze, niespecjalnie masz jak wyegzekwować te swoje niezbywalne prawa, poza odwoływaniem się 1001 razy (na czym niewątpliwie zjesz zęby, nastaw się na długoterminową przepychankę, bo jeśli jesteś sprinterem, a nie długodystansowcem, to padniesz na pierwszym zakręcie tej zabawy...). 

Dobrym rozwiązaniem w obliczu otrzymania nonszalanckiej informacji o tym, że LA nie dopełni obowiązku, bo nie, może być wystosowanie równie cudownie bezczelnego maila do Twojego SEND caseworker, w którym informujesz go bez ogródek, że organ prowadzący ma określony termin na EHCNA, a niedobory kadrowe i listy kolejkowe nie są Twoim problemem. W związku z tym sugerujesz, aby organ prowadzący uzyskał niezbędne raporty diagnostyczne od psychologów edukacyjnych/ terapeutów zajęciowych/ logopedów prowadzących praktyki prywatne w promieniu XX mil od Twojego adresu zamieszkania. Tu wysyłasz uprzejmie w załączniku listę osób z danego zawodu praktykujących w Twojej okolicy. Informacje o nich znajdziesz w google, ale pamiętaj, aby sprawdzić z rejestrem HCPC, tutaj: https://www.hcpc-uk.org/check-the-register.

To powinno dać jakiś efekt, daje w większości przypadków, ale nie w każdym. Co wówczas? Jeśli komplet sesji diagnostycznych + raportów z nich nie pojawi się w określonym prawnie terminie, masz kilka możliwości. Pierwsza z nich, to skonsultowanie się z procedurą skarg i wniosków Twojego organu prowadzącego (Complaint Policy jest dostępna na życzenie każdego klienta w miejscowym councilu - wystarczy wysłać email). Skargi proceduralnie będą miały pewnie ze 3 poziomy. Musisz napisać tę wstępną (z buta, od razu po przekroczeniu terminu), np. używając tego wzoru listu: https://www.ipsea.org.uk/complaining-when-a-local-authority-does-not-send-a-draft-or-final-education-health-and-care-plan-on-time-model-letter-10 Alternatywnie, możesz dać mi znać na mrskalisz.send@gmail.com i napiszemy tę skargę wspólnie. Czekasz 30 dni na rozpatrzenie 1 poziomu, jeśli wynik Ci nie odpowiada, ponawiasz skargę jako poziom 2 i powtarzasz czynności, aż wyczerpiesz całą procedurę wg polityki miejscowego organu prowadzącego.

Wówczas jest opcja, aby zaskarżyć postępowanie organu prowadzącego do Local Government and Social Care Ombudsman (LGSCO, to taka wersja "rzecznika praw obywatelskich" w kwestiach związanych z decyzjami samorządów terytorialnych oraz opieki społecznej, więcej informacji o zakresie jurysdykcji z przykładami tutaj: https://www.lgo.org.uk/make-a-complaint/fact-sheets/education/special-educational-needs) lub wnieść o Judicial Review (JR, rewizję sądową). O nich napiszę innym razem.

5. A co jeśli council (LA) się nie zgodzi?

Odpowiedź brzmi: To Zależy. Od czego zależy? Od tego, na co council się nie zgadza. W początkach podchodów do EHCP może to oznaczać jedną z trzech rzeczy (i oczywiście każda z nich wymaga innego postępowania):

  • brak zgody na diagnostykę potrzeb do celów orzeczenia o kształceniu specjalnym (tzw. refusal to assess)
  • brak zgody na wydanie orzeczenia o kształceniu specjalnym po przeprowadzonym procesie diagnostycznym (tzw. refusal to issue)
  • brak zgody na zaproponowane przez rodziców zmiany w treści EHCP, w tym na umieszczenie dziecka w wybranej przez nich szkole
W sytuacji pierwszej (refusal to assess), najprostsze rozwiązanie to mediacja. Mediacja = spotkanie między organem prowadzącym a rodzicami (czasem również szkołą), w celu ustalenia, co komu nie pasuje a jaka naprawdę jest sytuacja. Spotkaniem kieruje (mniej lub bardziej kompetentny) mediator. W przypadku refusal to assess zalecam mediację z uwagi na bardzo niskie kryterium prawne do wszczęcia diagnostyki potrzeb. Przypomnę, test prawny określający, kiedy należy wykonać diagnostykę potrzeb jest banalny i obejmuje 2 kwestie:

  • dziecko ma lub może mieć szczególne potrzeby edukacyjne, które
  • wymagają lub mogą wymagać kształcenia specjalnego
Zasadniczo 2 x "może" wystarczy do rozpoczęcia diagnostyki potrzeb, a 2 x "może" jest wybitnie łatwe do wykazania w oparciu o istniejące przepisy oraz raporty z przedszkola/szkoły, diagnostyki neurorozwojowej, CAMHS, pediatry, logopedy i kogokolwiek jeszcze... Jak pisałam wcześniej (opierając się na analizie odpowiedzi na Freedom of Information requests dostępnych w internecie), 75% składanych wniosków dostaje decyzję "refusal to assess". Nie oznacza to, że to już stracona szansa, ponieważ połowa z nich ma zmienianą decyzję na etapie mediacji, a pozostała część na etapie trybunału (SENDIST), o ile rodzice nie zrezygnują z dalszych działań.
.
W sytuacji drugiej (refusal to issue), mediacja może nie wystarczyć. Oczywiście, każdorazowo jest to decyzja rodzica, czy chce iść na mediację, czy też pomija ten etap i od razu składa apelację do Trybunału (SENDIST). Doświadczenie uczy mnie jednak, że refusal to issue to poważna sprawa, a na poważne sprawy mamy poważne metody oddziaływania... najpoważniejszą znaną jest właśnie apelacja. "Moim" rodzicom zalecam zwykle - po wyjaśnieniu - pominięcie etapu mediacji i składanie apelacji. Dlaczego? Dlatego, że na tym etapie organ prowadzący otrzymał ileś dowodów na szczególne potrzeby edukacyjne dziecka. Mogła to być sytuacja, w której proces diagnostyki potrzeb był niepełny (nie zapytano o zdanie specjalistów kluczowych z perspektywy potrzeb dziecka - patrz pytanie o EHCNA powyżej) lub w której specjaliści uczestniczący w EHCNA sporządzili raporty niezgodne z prawem, tzn. takie, które nie definiują jednoznacznie potrzeb, celów edukacyjnych i niezbędnych oddziaływań. I to jest przypadek bardzo, ale to bardzo powszechny. Z tego właśnie powodu pisałam powyżej, że optymalnym momentem włączenia mnie do akcji, jeśli rodzice chcą mieć EHCP noszący ślady mojej twórczości, będzie moment uzyskania zgody organu prowadzącego na diagnostykę potrzeb. Wówczas bowiem otrzymuje się na bieżąco kolejne raporty specjalistów i można nawiązać dialog z SEND caseworker (osobą odpowiedzialną za proces ECHNA i tworzenia/ aktualizacji EHCP z ramienia organu prowadzącego) i zgłaszać na bieżąco zastrzeżenia do otrzymywanych raportów. Bywają jednak sytuacje, w której nawet pomimo zgłoszeń, SEND caseworkers lekceważą korespondencję otrzymywaną od rodziców. I w takiej sytuacji jedynym sposobem uzyskania jednoznacznej opinii jest apelacja. W jaki sposób? Jeśli w apelacji ustosunkujemy się do braków merytorycznych EHCNA w następstwie których podjęto decyzję, wówczas trybunał naturalną koleją rzeczy przed wysłuchaniem sprawy nakaże organowi prowadzącemu uzupełnienie braków merytorycznych EHCNA, czyli zasadniczo osiągniemy to, o co nam chodziło (pełny proces diagnostyczny). Taki proces ma szansę wykazać, że w związku ze swoimi szczególnymi potrzebami edukacyjnymi nasze dziecko wymaga kształcenia specjalnego i wówczas organ prowadzący może zmienić zdanie jeszcze przed rozprawą (zdarza się i to często!). 
.
I teraz kategoria niegodności nr 3, tzn. organ prowadzący nie zgadza się na zaproponowane przez rodziców zmiany w treści EHCP, w tym na umieszczenie dziecka w wybranej przez nich szkole. Innymi słowy, kością niezgody mogą tu być części B, E, F oraz I planu. Moja rekomendacja? Odpuszczamy sobie mediację (zakres sprawy zbyt szeroki, jak na spotkanie dwustronne bez sędziego) i składamy apelację. Dodatkowo, skoro już składamy apelację, można poprosić trybunał o rekomendacje w zakresie zdrowia (części C i G) oraz opieki społecznej (części D, H1 i H2). Moim zdaniem warto to zrobić z paru powodów. Po pierwsze, jeśli już się odwołujemy do trybunału (SENDIST), co jest obłędnie stresującym procesem (zaręczam, przeszłam przez to osobiście, stając jednoosobowo przeciwko dwóm prawniczkom - barrister, QC oraz solicitor - reprezentującym nasz organ prowadzący. Pani barrister ma w pewnych kręgach ksywę "rotweiller"....), wówczas warto zasięgnąć języka mądrzejszych od nas, czy nas aby ktoś nie robi w konia właśnie w kwestii wsparcia z zakresu zdrowia i opieki społecznej. Po drugie, czasami namnożenie życzeń z tej dziedziny ma sens dyplomatyczny... tzn. jeśli zażyczysz sobie dla dziecka w ramach opieki społecznej opiekunkę 1:1 oraz sfinansowanie jazdy konnej, łyżew i kolonii letnich, wówczas rezygnując z tego, co - między Bogiem a prawdą - nie jest faktycznie nieodzowne, jawisz się w oczach przeciwnika (organu prowadzącego) jako człowiek ugodowy, czyli dobry :) No to ok, idziesz na kompromis, rezygnujesz z koni i łyżew... ale tylko wtedy, gdy organ prowadzący odpuści jakieś swoje 2 punkty sporne w negocjacjach... :) I tak to właśnie działa. 
.
W każdym razie, poza rekomendacjami dot. zdrowia i opieki społecznej, zasadniczy element to niezgodności w treści części B, E, F oraz I. I znowu - jest tu pewna dowolność. Możesz się odwołać od każdej z tych części planu pojedynczo i zbiorczo, wszystko zależy od Ciebie. Moja rada w tym zakresie brzmi: ustal to, odpowiadając sobie na kilka podstawowych pytań po kolei. Oto one: 
.
1. Czy zgadzam się na szkołę/ inna placówkę oświatową proponowaną mojemu dziecku w części I planu EHCP? 
  • Jeśli odpowiesz "nie", składaj apelację dotyczącą całości planu: części B, E, F oraz I + w/w rekomendacje
  • Jeśli odpowiesz "tak", przejdź do kolejnego pytania. 
2. Czy część B opisuje precyzyjnie i w wyczerpujący sposób potrzeby mojego dziecka? 
  • Jeśli odpowiesz "nie", składaj apelację dotyczącą całości planu: części B, E oraz F + w/w rekomendacje
  • Jeśli odpowiesz "tak", przejdź do kolejnego pytania. 
3. Czy część E opisuje precyzyjnie (SMART) i wyczerpująco cele edukacyjne do jakich powinno dążyć moje dziecko? 
  • Jeśli odpowiesz "nie", składaj apelację dotyczącą całości planu: części B, E oraz F + w/w rekomendacje
  • Jeśli odpowiesz "tak", przejdź do kolejnego pytania. 
4. Czy część F wymienia wszystkie interwencje/ metody wsparcia/ dostosowań, jakich potrzebuje moje dziecko, oraz opisuje je precyzyjnie (sposób realizacji, czas trwania, częstotliwość, osoby odpowiedzialne i ich kwalifikacje - wszystko opisane w sposób nie pozostawiający wątpliwości co do interpretacji)?
  • Jeśli odpowiesz "nie", składaj apelację dotyczącą całości planu: części B, E oraz F + w/w rekomendacje
  • Jeśli odpowiesz "tak", nie potrzebujesz składać apelacji, wygląda na to, że jesteś zadowolony/-a z tego planu :) 
Oczywiście, w procesach mediacji i apelacji, nie musisz być samotny/-a. Mogę pomóc Ci ogarnąć niezbędną korespondencję (w tym wniosek apelacyjny). Mogę też reprezentować Cię w trakcie spotkania mediacyjnego lub/oraz rozprawy w Trybunale. Wreszcie, mogę przejąć całość Twojej korespondencji z organem prowadzącym w kwestii EHCNA/ EHCP Twojego dziecka. Wówczas Ty unikasz stresu (cały czas i energię możesz poświęcić dziecku, które niewątpliwie Cię potrzebuje), a ja robię "brudną robotę", na której się znam i którą naprawdę kocham :) Jeden e-mail: mrskalisz.send@gmail.com - i jesteś w dobrych rękach!

Jeśli podobał Ci się ten post i chcesz mi kupić kawę/ ciastko, możesz to zrobić klikając w link poniżej :-)
Coindrop.to me


Podstawowe definicje dla niewtajemniczonych/ niezaawansowanych

EHCP czyli 

  • Education, Health and Care Plan, to plan edukacyjno-zdrowotno-opiekuńczy. Jest to
  • dokument wydawany przez organ prowadzący szkołę (tzw. local educational authority, LEA; albo: local authority, LA) czyli de facto przez miejscowy urząd gminy/ miasta (council)
  • dzieciom ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi i niepełnosprawnościami (czyli special educational needs and disabilities, SEND), 
  • tylko tym dzieciom, które z uwagi na w/w potrzeby wymagają kształcenia specjalnego (special educational provision) - niezależnie od warunków realizacji tego kształcenia. 
  • EHCP i jego postanowienia mogą być realizowane w ogólnodostępnej placówce oświatowej (mainstream school/ nursery), szkole z tzw. unitem (edukacja włączająca), przedszkolu specjalnym/ szkole specjalnej, alternatywnych placówkach oświatowych (alternative provision) lub w ogóle w wersji wysokozindywidualizowanej kompletnie poza sformalizowanym systemem oświaty.

Jak wynika z powyższej definicji, EHCP to takie angielsko-walijskie combo dwóch dokumentów typowych dla polskiego systemu oświaty - orzeczenia o kształceniu specjalnym i IPETu (indywidualnego planu edukacyjno-terapeutycznego). Tę informację podaję z uwagi na fakt, że część polskich rodziców mieszkających w UK jest nieźle obeznana z polskim systemem oświaty. Z kolei ci, którzy diagnostykę odmienności neurorozwojowych (czyli autyzmu lub/oraz ADHD) dzieci prowadzili w Polsce, bo bardziej zrozumiale/ szybciej/ taniej itp., zapewne dostali na odchodne garść porad od diagnostów, które to porady nie wydają się w ogóle przystawać do naszej tubylczej brytyjskiej rzeczywistości. EHCP jest jedynym wiążącym prawnie dokumentem w całym systemie edukacyjnym Anglii i Walii - i zobowiązuje każdego, kto jest w nim wymieniony, do robienia tego, co zostało w nim opisane.

O EHCP pisałam dość dużo na blogu, oto lista:

- Podstawowe informacje o EHCP i jak złożyć wniosek o diagnostykę potrzeb dla celów EHCP: https://mrskalisz.blogspot.com/2019/09/ehcp.html

- Jak szczegółowe mają być zapisy w części F EHCP i objaśnienie terminu "złota nić": https://mrskalisz.blogspot.com/2023/02/jak-bardzo-szczegoowe-musza-byc-zapisy.html

- Fakty i mity o EHCP (które dzieci dostają EHCP, czy raport "not known to the service" wystarczy do diagnostyki potrzeb i co ma w temacie do powiedzenia rodzic oraz czy EHCP dotyczy tylko edukacji dziecka): https://mrskalisz.blogspot.com/2023/08/ehcp-raz-jeszcze-co-fakty-i-mity.html

- Coroczna aktualizacja EHCP (omówiona na przykładzie): https://mrskalisz.blogspot.com/2023/03/ehcp-review-mae-studium-przypadku.html

- Przygotowanie do dorosłości jako integralna dziedzina potrzeb w EHCP: https://mrskalisz.blogspot.com/2023/09/przygotowanie-do-dorososci-preparing.html

- Przyczyny nieskuteczności EHCP: https://mrskalisz.blogspot.com/2023/12/ehcp-nie-dziaa-dlaczego-5-przyczyn.html

- Cechy dobrego (skutecznego) EHCP: https://mrskalisz.blogspot.com/2024/02/czym-jest-dobry-ehcp.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz